Dolle Mina op Nijenrode

De feministische actiegroep Dolle Mina kwam voor het eerst in actie op 23 januari 1970. Het “mannenbolwerk” Nijenrode was het doel. De eis was dat er ook meisjes tot de opleiding toegelaten moesten worden. Ik was erbij, die dag. Maar na bijna vijftig jaar zijn de herinneringen niet meer haarscherp. Wat denk ik nog te weten? En wat herinneren jaargenoten zich?

1970-01-23 Dolle Mina op bezoek

1970-01-24 Trw De Dolle Mina wil harde acties voeren-02 foto
Trouw, 24 januari 1970

We zaten bij elkaar in de aula, in het kasteel. Er werd een belangrijk onderwerp besproken. Ging het over de komende introductietijd? Of over democratisering? Of toch over de toekomst van Nijenrode binnen het wetenschappelijk onderwijs? In elk geval ontstond er rumoer achterin de zaal. Op de trap naar de aula waren Dolle Mina´s in gesprek met enkele Nijenrodianen en stoorden zo de bespreking in de aula. Het gesprek op de trap ontspoorde en dat leidde tot rumoer en geduw.

Wat ik er verder van weet is niet uit eigen waarneming. De dames en heren van Dolle Mina waren uit op media-aandacht en hoe krijg je die beter dan door een flinke rel? Maar toen duidelijk werd, dat het besluit om meisjes tot Nijenrode toe te laten al genomen was, was de angel uit hun actie. Om toch spectaculaire beelden aan de meegekomen fotografen en de Brandpunt-televisieploeg te kunnen bieden werd er met witkalk gegooid, waarna de Mina´s met enige drang uit het kasteel verwijderd werden. Zonder gebroken armen of benen en zonder een druppel bloed, anders zouden daar wel camerabeelden van gemaakt zijn.

dolle mina korsetverbrandingHet was dus een geconstrueerd non-event: fake news! Het ging vooral om de beeldvorming over de een maand eerder – door Michel Korzec, een man! – opgerichte Dolle Mina´s. Dat meisjes tot Nijenrode toegelaten moesten worden was op 23 januari 1970 bijzaak. En daarbij mocht de waarheid best een beetje “aangepast” worden. In de pers werden tenminste onzin-termen gebruikt als bezetting, bestorming en geweld. Nog diezelfde dag vond – op aandrang van Brandpunt – de tweede actie van Dolle Mina plaats. In Amsterdam werd een korset verbrand bij het standbeeld van Wilhelmina Drucker. En ook daarbij waren weer camera´s aanwezig. Voor de beeldvorming…

thWat herinneren onze jaargenoten zich? Niet veel, lijkt het. Alleen Rob Lablans reageerde als volgt: “Ze wilden de bar bestormen maar werden tegengehouden door de barcommissie. Van den Meerendonk (voorzitter barcommissie – red.) sprak toen de historische woorden: jullie baas in eigen buik, wij baas in onze bar. En nu ophoepelen s.v.p!”.

Veertig jaar na de Dolle Mina-actie verscheen in VCV Magazine 241 een uitgebreid artikel hierover, zie: VCV Magazine Dolle Mina’s(mei 2010 – nr 241). Het is een mooi verhaal. Aan het woord komen enkele getuigen, namelijk Peter van Breda en Rom Bult, beiden van jaargang 1968, en onze jaargenoot Erik Hemmes.

1970 Loghboeck 69-70In het Loghboeck 69/70 staat een verhaal “Dolle Mina contra Nijenrode”. Daaruit blijkt, dat de dames aan de studenten en ook aan de docentenraad hun wens kenbaar konden maken. “De docentenraad stelde vervolgens de directie van Dolle Mina´s wens op de hoogte. Dat hoefde eigenlijk niet, want al enige tijd praat men er over ook meisjes tot Nijenrode toe te laten”. In het artikel in VCV Magazine komt ook de merkwaardige rol van Peter Lamaker (jaargang 1968) aan de orde. Het verhaal sluit als volgt af: “In elk geval opende Nyenrode in 1972 de poort voor vrouwen. En ze zijn niet meer weg te denken”. Waarvan akte.

DSC01824 Paul Tiemessen
Paul Tiemessen in 2018

Reactie van Paul Tiemessen:

Op vrijdagmorgen 23 januari 1970 werd ik van mijn kamer gehaald. De Dolle Mina’s waren op het kasteelplein verschenen. Als voorzitter van de Heeren V heb ik ze verwelkomd en uitgenodigd voor overleg in de aula. Toen bleek waar zij voor kwamen. Nijenrode toegankelijk maken voor meisjes. Wij konden ze duidelijk maken dat dat besluit al genomen was, maar dat er o.a. sanitaire aanpassingen moesten komen.

Toen bleek dat met name de mannelijke demonstranten toch wat meer rel wilden schoppen. Toevallig was er een aantal leden van de RCN aanwezig, die met enig aandringen in het trappenhuis de demonstranten konden verwijderen. Uiteindelijk echter niet zonder dat ze met kalk de brug te besmeurden. Daar konden dan de gewenste foto’s worden gemaakt, die een dag later in een aantal kranten verschenen. In een krant met de vermelding dat de Dolle Mina’s het mannenbolwerk Nijenrode hadden bestormd. Een andere krant noemde Nijenrode een diplomatenschool. Dus ook toen al fake-news.

Later hebben de dames ons in Amsterdam uitgenodigd. Ze hebben ons hun excuses en een biertje aangeboden. In dank aanvaard! Hun missie was geslaagd.

Reageren op dit verhaal? Graag via Contact, in het menu bovenaan de pagina.

A moment´s Nixon, please

1969 Tommy-The-WhoIn 1969 kwam de rockopera Tommy van The Who uit. St. John B. Nixon (1917 – 1996) was er als de kippen bij om ´m als lesmateriaal te gebruiken. In het language laboratory draaide hij de hele LP en besprak hij de tekst met ons. Zo gebruikte hij de actuele muziek van 1969 om zijn eigen originele draai aan het vak Engels te geven. Dat viel bij veel van ons erg in de smaak. Hij was docent Engels (1946 – 1980) en internaatshoofd (1947 – 1957).

Nixon-01 (2)Nixon was een cultuurliefhebber. Hij ging vaak naar theater Mickery in Loenersloot en vertelde ons daarover. In het boek “Remarkable Nyenrode 1946 – 2011, Remarkable 65”, een uitgave van Nyenrode Business Universiteit uit 2011, staat over hem het verhaal “A moment´s silence, please”. We nemen het vrijwel helemaal over.

“Wanted: teacher of English in a castle surrounded by water in Holland”. Het was deze advertentietekst die de toen 29-jarige St. John Nixon nieuwsgierig maakte en naar Breukelen bracht. Hij bleef er tot zijn pensionering. Hij begon als leraar Engels en werd vanaf 1947 ook internaatshoofd. Hij woonde in het Koetshuis. Over die turbulente beginjaren vertelt hij: “De eerste groep had de oorlogsjaren meegemaakt, sommige hadden Japanse interneringskampen doorstaan of in het verzet gezeten. Sommige jongens waren er lichamelijk niet goed aan toe door hun verblijf in een concentratiekamp. Maar ze waren volwassen, literair en artistiek geïnteresseerd, intelligent” (…).

Houten ophaalbrug verving stenen brug van 1860 in 1915
Zicht op het koetshuis, langs de ophaalbrug voor het kasteel
Demonstratie talenpracticum in koetshuis voor bedrijfsdirecteuren
Nixon was de koning van het talenpracticum. Hier een demonstratie voor bedrijfsdirecteuren van het eerste talenpracticum in de stal van het koetshuis.

Nixon was populair onder vele generaties studenten. In interviews en artikelen komt hij steevast op een prettige en leuke manier naar voren. Een voorbeeld: docenten werden in de beginjaren niet geacht hun auto – als ze er al eentje hadden – op het terrein van Nyenrode te parkeren. De docent sociologie, de heer Klop, kwam op zeker moment trots een Fiat tonen. Een groep studenten zag kans de Fiat ´s nachts op het podium van het Koetshuis te plaatsen: “Klop en Habbema (rector) ontploften bijna en Nixon deed alsof…”.

Prins BernhardOngetwijfeld was ook prins Bernhard erg op Nixon gesteld. Nixon zelf vertelde daarover: “Prins Bernhard bezocht Nyenrode ook weleens onverwacht en wilde dan naar de bar, ook al was die soms dicht. Studenten werden dan uit bed getrommeld om de bar te bevolken en de prins gezelschap te bieden tot in de kleine uurtjes”.

1971 stuntweek-08 Nixon
Nixon geniet bij de stuntweek 1971

Henk HoflandHij zegt zelf altijd erg gelukkig te zijn geweest op Nyenrode. “Vooral het directe contact met de studenten heeft me altijd gefascineerd. Ik heb volop aan het campusleven meegedaan, In de beginjaren waren het vooral de begaafde en kleurrijke types die naar Nyenrode kwamen: jongens als Henk Hofland, Ben Brinkel (Michel van der Plas), Willem Oltmans en Gregor Frenkel Frank. Na 1950 werden er psychologische tests gedaan en werden er meer commerciële types geselecteerd. Van die VVD-jongens met blauwe blazers aan”.

A moment´s Nixon, pleaseLegendarisch onder de oudere generatie Nyenrodianen is zijn rubriek in Alumniblad Waar Ook Ter Wereld, de voorloper van VCV Magazine: “A moment´s Nixon, please”. In de rubriek volgt hij de carrière en belevenissen van oud-studenten. Ze sturen hem regelmatig post. De naam is een parafrase op zijn bekende verzoek: “A moment´s silence, please”.

Zo vertelt alumnus Huub Appel: “De ontbijtceremonie was een happening op zich. Op de afgesproken tijd aanwezig zijn was de opdracht, anders werd je vanaf “A moment´s silence” van tafelpreses Nixon geweigerd nog deel te nemen. Mr. Nixon moet geconstateerd hebben dat het ontbijt vaak startte met circa dertig personen en uiteindelijk eindigde met een drievoudige bezetting, die in tijgersluipgang alsnog kwamen deelnemen. Dat heeft hij vast ervaren als creativiteit en creativiteit had een hoge rangorde in zijn interesses”.

Reactie van Rob Lablans:
Yum yumNixon was gesteld op zijn titel; het was Mr. St. John Nixon M.A. Hij had op Cambridge geen Engels maar Spaans gestudeerd. Het stopwoordje van Nixon was yum yum. Hij vertelde dat hij van allerlei studenten, waar ook ter wereld, foto´s van barretjes kreeg met de naam Yum Yum. Hij zei zelf nooit de Yum Yum in Amsterdam bezocht te hebben.

Wil je reageren op dit verhaal? Graag via Contact, in het menu bovenaan deze pagina.